Mesleki teknik eğitim yıllardır, tersine söylemlere rağmen, Milli Eğitim Bakanlığımız tarafından üvey evlat muamelesi görür. Bizim ülkemizde sahip çıkanıda pek yoktur. Birkaç örnek dışında, gelişmiş ülkelerdeki gibi büyük sanayi firmaları da sahip çıkmaz. Sonuç; öğrencilerimiz ve aileleri tarafından da tercih edilmeyen, hatta aileler tarafından çocuklarını ders çalışmaya sözüm ona teşvik etmek adına, “çalışmazsan doğru mesleki teknik okula” tehditleri savrulan okullardır maalesef.
Son yıllarda bu döngü yavaş yavaş kırılma yolunda, organize sanayi bölgelerimiz bu okullara sahip çıkmaya başladı. Kendi bünyelerinde kurdukları mesleki teknik eğitim okullarını, yine kendileri yönetip, öğretmenlerini kendi seçerek, öğrencilere çok çeşitli destekler sunarak (yemek, kitap, yaz okulları, modern laboratuvarlar, mükemmel alt yapı) teknik eğitimin kalitesini tepelere taşıyorlar. Bu okullar o şehrin en çok tercih edilen okulları arasına giriyor, tam bir kolej havasında eğitim sunuyorlar. Mezunları sanayi tarafından kapışılıyor, kendilerine yapışan “ara eleman” yaftası çoktan “ana eleman” ya da “aranan elemana” evrildi. Böylesi bir model Türkiye’ye has bir model haline geliyor süratle. Devlet te öğrenci başına bir miktar katkıda bulunuyor. Bu destek, sadece OSB’lerin bünyesinde ve OSB tarafından yönetilen teknik liselere verilmeli, öyle sağda solda yetersiz mekanlarda açılan özel teknik meslek liselerine verilmemeli ve OSB yönetimleri böylece teşvik edilmelidir.
TOBB da bu okulları çoğaltma adına, OSB’lerimizi desteklemeli, maddi destekte bulunduğu gibi, TOBB üniversitesinde teknik eğitmen yetiştirmek üzere bölümler açarak, kaliteli teknik öğretmen yetiştirmeli. Aynı şekilde Ticaret ve sanayi odaları da destekte bulunmalı, staj olanakları sağlanmalı, burslar verilmeli bu okullardan mezun olan çocuklarımıza işe almada öncelik tanınması sağlanmalı.
Aslında TOBB bir zamanlar modüler tek tip bir orta öğretim sistemi üzerinde çalışmış, bunu Milli Eğitim Bakanlığına önermişti. Neden mi? Zira sanayi konseyinde yapılan arama konferanslarında sanayinin en önemli sorunu olarak teknik eleman sıkıntısı ortaya çıkıyordu da ondan. Hatta bu çalışmalar sırasında, Milli Eğitim Bakanlığından teknik meslek liselerinin TOBB yönetimine verilmesini istemişti. Bu gün her şehirde bir teknik meslek lisesi deneme amaçlı TOBB’a bağlı odalara verilmiştir. Ama maalesef gerisi gelmedi. TOBB önerileri Milli Eğitim Bakanlığımızca pek değerlendirmeye alınmadı.
Sonuç olarak bu “Türk tipi” “yada organize sanayi tipi” teknik meslek lisesi modeli, mükemmel sonuçlar vermeye adaydır. Geliştirilerek sürdürülmeli, aksayan yönleri gözden geçirilerek düzenlenmeli ve ısrarla organize sanayi bölgelerin yönetiminde ve OSB’lerin içinde bu tür teknik meslek liseleri oluşturulmalıdır.
Bu gün ülkemizde çeşitli il ve ilçelerde 375 (sanayi ve tarım OSB) civarında OSB vardır. Hepsinde oluşturulacak böylesi model teknik meslek liseleri, mesleki teknik eğitimdeki tıkanıklığı giderecek ve Milli Eğitim Bakanlığının bu konuda yıllardır süren patinajını önleyecek bir model olacaktır.
İzmir’imizde ve Manisa’da sözünü ettiğim OSB tipi mesleki teknik eğitim okullarından mükemmel örnekler vardır. Türkiye’nin ilk örneklerinden olan bu okullarımız şehrinin göz bebeği okullarıdır. Seçme sınavının başarılı en üst diliminden öğrenci kabul etmektedirler. Aslında sadece bölgemizin değil Türkiye’nin göz bebeği okullardır. Türkiye de ve dünyada yepyeni bir modele imza atmışlardır. “OSB modeli” ya da “Türk tipi” mesleki teknik eğitim modeli dünyada tektir. Kıymetini bilelim ve bu okullarımızı çoğaltalım. Ülkemizin ekonomik olarak kurtuluşu bu model mesleki teknik eğitimde.
Enver OLGUNSOY